Presupozycje w komunikacji interpersonalnej

– 31.08.2022 –
W komunikacji interpersonalnej bardzo ważne jest używanie odpowiednich technik językowych, które pozwolą na sprawną i skuteczną wymianę informacji między rozmówcami. Jednym z narzędzi, które mogą pomóc w tym procesie, są presupozycje.

Presupozycje to językowe elementy, które podkreślają pewne założenia lub fakty, których rozmówca może nie znać lub nie zauważać, ale jednocześnie nie wymagają bezpośredniej wzmianki o nich. Innymi słowy, są to założenia, które są zakładane przez nadawcę w trakcie komunikacji, a które rozmówca akceptuje, nawet jeśli nie zostały wyraźnie wspomniane.

Przykładowo, zdanie “Czy miałeś już okazję przeczytać tę książkę?” presupozuje, że rozmówca wie o której książce mówimy i że istnieje taka książka, o której już kiedyś rozmawialiśmy lub wspomnieliśmy w inny sposób.

Warto podkreślić, że presupozycje nie zawsze są jawnie zauważalne i czasami rozmówca może nie zwracać na nie uwagi. Jednakże, gdy są one stosowane w sposób świadomy i umiejętny, mogą przyczynić się do skuteczniejszej i bardziej klarownej komunikacji.

Dlaczego warto używać presupozycji w komunikacji interpersonalnej?

Presupozycje mogą być użyteczne w komunikacji interpersonalnej z kilku powodów. Po pierwsze, pozwalają na unikanie niepotrzebnych pytań lub wyjaśnień, co przyspiesza proces komunikacji i pozwala na skupienie się na istotnych tematach. Po drugie, presupozycje pozwalają na skuteczniejszą perswazję, ponieważ przekazują pewne założenia, które mogą pomóc w przekonaniu rozmówcy do danego stanowiska lub punktu widzenia. Po trzecie, stosowanie presupozycji może wpłynąć na budowanie pozytywnych relacji z rozmówcą, ponieważ pozwala na wykazanie się empatią i zrozumieniem jego stanowiska.

Jak stosować presupozycje w komunikacji interpersonalnej?

Stosowanie presupozycji w komunikacji interpersonalnej wymaga pewnej wprawy, jednakże z czasem staje się to naturalne i intuicyjne. Poniżej przedstawiam kilka przykładów, jak można wykorzystać presupozycje w praktyce:

Zamiast zadawać bezpośrednie pytania, np. “Czy zrobiłeś już to zadanie domowe?”, lepiej użyć formy, która presupozuje, że zadanie zostało wykonane, np. “Jak Ci poszło z tym zadaniem domowym?”.

Stosowanie czasowników w trybie przeszłym, np. “Zauważyłem, że ostatnio nie chodziłeś na zajęcia”, presupozuje, że rozmówca rzeczywiście nie uczestniczył w zajęciach w przeszłości, bez konieczności zadawania bezpośredniego pytania o to.

Używanie przymiotników lub przysłówków, które zakładają pewne fakty, np. “Chcę porozmawiać z Tobą o tym ciekawym projekcie, który pracujemy razem od tygodnia”, presupozuje, że rozmówca pracuje nad projektem i podkreśla to, co jest dla niego ważne.

Stosowanie fraz, które podkreślają pewne fakty lub założenia, np. “Zdaję sobie sprawę, że masz dużo na głowie, ale czy możesz mi pomóc z tym zadaniem?”, presupozuje, że rozmówca ma wiele obowiązków, ale jednocześnie sugeruje, że jest w stanie pomóc.

Presupozycje to ważne narzędzie w komunikacji interpersonalnej, które pozwala na sprawną i skuteczną wymianę informacji między rozmówcami. Ich stosowanie wymaga pewnej wprawy, ale z czasem staje się to naturalne i intuicyjne. Używanie presupozycji może przyspieszyć proces komunikacji, ułatwić perswazję oraz wpłynąć na budowanie pozytywnych relacji z rozmówcą. Presupozycje stosowane są również jako skuteczne narzędzie w ramach prowadzenia sesji coachingowych oraz realizacji zajęć wykorzystujących programowanie neurolingwistyczne (NLP). Warto więc poświęcić czas na naukę i rozwijanie umiejętności w tym zakresie, aby osiągnąć lepsze wyniki w komunikacji interpersonalnej.